Slimme batterij aansturing
Hoe werkt de slimme batterij-aansturing van Bliq en welke meerwaarde heeft dit?
‘Slimme batterij-aansturing. Je stroom in- en verkopen met een positief resultaat.’ Dat klinkt interessant, maar je hebt waarschijnlijk niet gelijk een beeld bij hoe dat precies in zijn werk gaat. Na het lezen van dit stuk weet je alles over dynamische energiecontracten met uurprijzen, weersvoorspellingen en algoritmes.
Het is goed om te weten dat er verschillen zijn in de aansturing, afhankelijk van het land waarin je woont. Dit komt door verschillen in belastingen en maatregelen, denk bijvoorbeeld aan salderen.
Dynamische energiecontracten
Sinds kort worden er door energieleveranciers dynamische uurprijscontracten aangeboden aan particulieren. Deze contracten geven jou toegang tot de groothandelsmarkt voor stroom. Op deze markt is de prijs voor een kWh stroom elk uur anders, afhankelijk van de hoeveelheid vraag en aanbod. De prijzen worden een dag van tevoren vastgesteld en bekend gemaakt.
Over het algemeen is de stroom door hogere vraag duurder in de ochtend en avond, en goedkoper in de middag. Het toenemende aanbod van zonnestroom overdag drukt deze prijs steeds verder naar beneden. Soms is de prijs zelfs negatief! Dan krijg je dus geld om stroom van het net af te nemen. ‘Laadt die batterij maar vol’ horen we je zeggen, nou dat is precies wat we doen.
Door de salderingsregeling hebben nog weinig huishoudens in Nederland een thuisbatterij. Logisch, want we gebruiken het net als één grote gezamenlijke batterij. De stroom die je teruglevert streep je weg tegen de stroom die je inkoopt. Pas als je op jaarbasis meer teruglevert dan je inkoopt krijg je voor dat extra deel een lagere terugleververgoeding. Bij een dynamisch energiecontract met uurprijzen werkt dat net even anders. Hier krijg je voor zowel afname als teruglevering aan het net de prijs die in dat uur geldt. Het salderen gaat dan alleen over de belastingen, en dat gaat per kWh.
We geven een voorbeeld:
Je koopt 1kWh in voor een prijs van €0,20
Je verkoopt 1kWh voor €0,45
Op je afrekening zie je het volgende:
Stroomkosten: €0,45 – €0,20 = €0,25
Belastingen: 1kWh – 1kWh = 0
Je hebt dan 25 cent winst gemaakt op de verkoop van je stroom en je hoeft geen belastingen te betalen, want daar wordt de verkoop tegen de inkoop weggestreept.
Hierdoor is de aansturing in Nederland heel simpel: opladen op goedkope momenten, ontladen op dure momenten. Het op- en ontladen van de batterij kan voor twee doelen dienen. Opladen op goedkope momenten kan ervoor zorgen dat je stroom inkoopt van het net en in je batterij opslaat, óf als er opwek is, dat je de zonnestroom niet goedkoop aan het net teruglevert, maar opslaat in je batterij.
Ontladen kan ervoor zorgen dat je de eerder opgeslagen stroom voor een hoge prijs verkoopt, óf dat je deze goedkope stroom zelf gebruikt en daarmee voorkomt dat je dure stroom van het net moet inkopen. Vaak is je batterij en/of je omvormer niet groot genoeg om al je opwek of benodigde stroom op te slaan. Door maximaal te laden en ontladen op de juiste uren kun je dus de beste ‘trade’ maken, of voorkom je goedkoop terugleveren en duur inkopen. We hoeven het algoritme dus geen voorspelling te laten maken van je opwek en verbruik.
Realisaties:
Vlaanderen
In Vlaanderen is geen regeling zoals de salderingsregeling van kracht. Enkel zonnepaneeleigenaren met een ‘oude’ meter hebben nog het systeem van de terugdraaiende teller. Wanneer zij terugleveren aan het net, draait de meter terug en wordt het verbruik gecompenseerd.
Wanneer je een digitale meter hebt, moet er voor de afname van het net belastingen worden betaald, die je niet terugkrijgt bij het verkopen van stroom. Alleen als het prijsverschil tussen verschillende uren op één dag groot genoeg is om het verschil in belastingen te kunnen overbruggen, kan er ‘gehandeld’ worden met stroom (Stroom inkopen voor een lage prijs, en later weer verkopen met winst).
Voor de meeste dagen geldt dat Bliq de opwek van je zonnepanelen en je verbruik voorspelt, en aan de hand daarvan bepaalt of je extra stroom nodig hebt, of juist over hebt. Heb je extra stroom nodig, omdat je niet genoeg opwek hebt, dan laadt de batterij zich op goedkope momenten vol. Deze stroom gebruik jij uit je batterij als de prijs hoog is. Heb je stroom over? Bijvoorbeeld in de zomer wanneer je veel opwek hebt en juist een lager verbruik, dan ontlaadt de batterij op het moment dat de prijs het hoogst is. Zo krijg jij de beste prijs voor je stroom. De batterij is dan ook weer klaar voor de volgende mooie zomerdag!
Thuisbatterijen, omvormers en zonnepanelen: welke combinaties zijn er te maken?
Een gemiddeld zonnepanelen systeem bestaat meestal uit zonnepanelen, onderconstructie, omvormer en installatiemateriaal. De omvormer is het centrale apparaat. Hij zet de gelijkstroom (DC) vanuit je zonnepanelen om naar wisselstroom (AC) voor in je huis en op het elektriciteitsnet. Dit is bij standaard omvormers één-weg verkeer: enkel DC naar AC. Er wordt in principe geen stroom van het elektriciteitsnet gegeven aan de omvormer. Dat zou ook geen nut hebben, want je kunt dit nergens in opslaan bij standaard omvormers.
Er zijn vier situaties denkbaar met omvormers en thuisbatterijen:
Nieuw systeem: hybride omvormer, thuisbatterij en zonnepanelen
- Nieuw systeem: hybride omvormer, thuisbatterij zonder zonnepanelen (retrofit installatie)
- Bestaand zonnepanelen systeem: standaard omvormer vervangen voor hybride met thuisbatterij
- Bestaand zonnepanelen systeem: standaard omvormer laten en hybride omvormer met thuisbatterij ernaast plaatsen (retrofit installatie)
In elk van deze situaties is Bliq geschikt om de thuisbatterij slim aan te sturen.
Bestaand zonnepanelen systeem: standaard omvormer vervangen voor hybride met thuisbatterij
Als je op dit moment een serie geschakeld zonnepanelen-systeem hebt en je omvormer niet hybride is, dan kun je ervoor kiezen om je deze te vervangen. Bij vervanging wordt gekozen voor een gelijkwaardige omvormer (zelfde aantal kilowatt). Dus heb je bijvoorbeeld een 5kW, dan wordt er meestal ook een 5kW hybride variant teruggeplaatst. Zo blijft jouw zonnepanelen systeem optimaal gedimensioneerd en kun je er ook je thuisbatterij op aansluiten.
Een extra voordeel is dat, afhankelijk van hoe oud de huidige omvormer is, je gehele systeem weer langer zonder problemen blijft functioneren. De gemiddelde omvormer heeft namelijk een levensduur van ongeveer 10 jaar. Je zonnepanelen gaan meestal veel langer mee.
In welk type woning past een thuisbatterij en in welke ruimte kun je deze het beste installeren?
Thuisbatterijen passen in elk woningtype. Denk aan vrijstaande woningen, rijtjeshuizen, boven- en beneden woningen, hoekwoningen, schuren & appartementen. Je hebt niet perse zonnepanelen nodig, omdat jouw thuisbatterij met Bliq ook dagelijks stroom kan in- en verkopen op het juiste moment via een dynamisch energiecontract.
De ideale plek voor jouw thuisbatterij is een locatie waar voldoende ruimte is. Denk hierbij aan de zolder, hal, kelder, garage of technische ruimte. Bij appartementen kan deze ook in het trappenhuis worden geplaatst, hiervoor heb je wel akkoord nodig van je VvE. Thuisbatterijen zijn van redelijk formaat, je kunt dit vergelijken met bijvoorbeeld een halfhoge koelkast.
Thuisbatterij installatie locatie
In de ideale situatie wordt jouw thuisbatterij geïnstalleerd op een plek waar voldoende ruimte aanwezig is. Houdt er altijd rekening mee dat aan de linker, rechter en bovenzijde van de thuisbatterij & omvormer zo een 30 cm vrije ruimte nodig is. Daarnaast moet de muur waar deze tegenaan staat, of aan bevestigd wordt, van een brandwerend materiaal zijn zoals steen. Mocht dit niet aanwezig zijn is het altijd aan te raden een brandwerende plaat te plaatsen. Hoewel sommige thuisbatterijen ook buiten onder een afdak geplaatst kunnen worden, raden wij altijd aan deze binnen op een droge plek te installeren. Het is belangrijk om te weten dat jouw thuisbatterij een stroomkabel nodig heeft naar jouw meterkast.
Kabeltraject naar de meterkast
Jouw thuisbatterij en omvormer worden meestal geplaatst op één plek. Er is dan altijd een stroomkabel nodig naar de meterkast. Dit mag ook een schone, niet gebruikte, groep zijn die beschikbaar is in jouw woning. Anders wordt er een nieuw kabeltraject aangelegd. Mocht je thuisbatterij in de schuur naast je woning geïnstalleerd worden, moet er een kabel ingegraven worden via de tuin. Daarnaast moet er in de meterkast een passende aardlekautomaat worden geplaatst, deze vormt een aparte groep voor jouw thuisbatterij. De Bliq-vanger wordt meestal in de meterkast opgehangen en aangesloten op jouw slimme meter.
Wat is het capaciteitstarief?
Op 1 januari 2023 is in Vlaanderen het capaciteitstarief ingevoerd door de VREG. Dit tarief is geen extra kost op je energiefactuur, maar enkel een andere manier van berekening van jouw bijdrage voor het gebruik van het elektriciteitsnet. Deze nettarieven werden berekend per kWh die jij van het net afneemt. Hoe meer stroom je verbruikte, hoe meer je kwijt was aan nettarieven.
“Het capaciteitstarief is geen extra kost op je energiefactuur maar enkel een andere manier van het berekenen van jouw bijdrage voor het gebruik van het elektriciteitsnet.”
Nu wordt je bijdrage nog deels gebaseerd op de hoeveelheid stroom die je in totaal van het net afneemt, maar ook op hoeveel vermogen jij maximaal van het net vraagt. Zet je dus je vaatwasser, oven en wasmachine tegelijk aan, dan moet het net in één keer veel vermogen leveren en veroorzaak je een piek. Elke maand wordt er vastgelegd hoeveel vermogen jij maximaal in één kwartier heb gevraagd, dat is je maandpiek. Na één jaar heb je dus twaalf maandpieken. Het gemiddelde van deze pieken wordt gebruikt om jouw capaciteitstarief te berekenen.
De VREG heeft gekozen voor deze nieuwe manier van het in rekening brengen van de nettarieven, omdat de toenemende elektrificatie een steeds grote belasting brengt van het elektriciteitsnet. Als gevolg hiervan zal het net op veel plekken verzwaard moeten worden, en dat loopt behoorlijk in de papieren. Om het net voor iedereen toegankelijk, en vooral betaalbaar, te houden vraagt de VREG met het capaciteitstarief om een gedragsverandering die hieraan bij kan dragen.
Bliq helpt hierbij door juist stroom van het net af te nemen op momenten dat er veel aanbod is, en te zorgen dat jij stroom uit de batterij gebruikt als de vraag hoog is. Als we een goede prijs kunnen krijgen voor jouw stroom dan leveren we zelfs terug aan het net! Hiermee bewegen wij dus precies tegen de vraag en aanbod op het net in, en helpen we het net een handje!
Het goede nieuws is dat je met het capaciteitstarief zelf enige controle hebt op de hoogte van je factuur. Daarbij, uit analyse blijkt dat bij een gemiddeld verbruiksprofiel van 3.500kWh per jaar het capaciteitstarief niet voor een toename in kosten leidt. Wil je je nou helemaal geen zorgen willen maken over wanneer jij je wasjes draait en lasagne in de oven zet, dan kan een door Bliq aangestuurde thuisbatterij uitkomst bieden.
Als wij zien dat je veel vermogen vraagt van het net, dan zetten wij extra stroom uit je batterij in om deze piek op te vangen. Het is niet ons doel om jouw pieken onder de 2,5kW te houden. Dit zou een groot beslag leggen op de beschikbare capaciteit van jouw batterij. We zien dat het veel meer voordeel heeft om die capaciteit in te zetten voor het goedkoop inkopen van stroom, ofwel duur verkopen van stroom. Dit levert je meer op dan je zou besparen op het capaciteitstarief. Het algoritme berekent jouw gemiddelde maandpiek en probeert daar onder te blijven. Uitzonderlijk hoge pieken worden dus wel afgevangen, om op die manier het tarief te beperken.
creëren
impact.
Klaar om samen een verschil te maken? Sluit je aan bij ons en bouw mee aan een toekomst waarin duurzaamheid niet alleen een buzzword is, maar een levensstijl die we gezamenlijk omarmen.
Laten we samen de transitie naar een duurzamere toekomst verwezenlijken!
